Kerktoren Pingjum/Penjum
|
|
De huidige kerk |
De kerk volgens Jacobus Stellingwerf (1720) |
|
|
Pingjum anno 1895
|
18de-eeuwse impressie van Pingjum |
Huidige eigenaar: Stichting tot behoud van Monumenten in de gemeente Súdwest-Fryslân. Eerdere eigenaren: Gemeente Wonseradeel (later Wûnseradiel) en daarna Stichting tot behoud van Monumenten in de gemeente Wûnseradiel.
Naam: Victoriuskerk (Victoriustsjerke)
Locatie: Grote Buren 8 Rijksmonument: mon.nr. 39426 Type toren: zadeldaktoren met drie geledingen
BOUWDATA
Toren: 12de of 13de eeuw
- 15de eeuw (verhoging toren) of omstreeks 1500 bouw nieuwe toren,
tegelijk met de nieuwe kerk (geen éénduidige bronvermelding)
- tussen 1720 -1800 mogelijk bouw huidige zadeldaktoren
(geen éénduidige bronvermelding)
- 1899 gerestaureerd
- 1945 > herstel oorlogsschade
- 1962-1963-1964-1965 restauraties
Kerk: op een lijst uit 1270 wordt al een kerk te Pingjum genoemd
- ca. 1500: bouw nieuwe kerk
- 1759: vernieuwing kerk aan zuid- en oostzijde
Bijzonderheden toren: In de toren hangt een klok gegoten door Willem Wegewaert (1598; diam. 110.3 cm) en een klok gegoten door Francois Simon, André Aubertin en Nicolas Rogier (1628; diam. 24.3 cm).
Het mechanische torenuurwerk (ijzer en messing) dateert van 1916 en is gemaakt door B. Eijsbouts in Asten. Het wordt dagelijks door een vrijwilliger opgewonden.
Enkele wetenswaardigheden over het dorp Pingjum/Penjum
Ontstaan. Pingjum is ontstaan aan de Marne, een oude zeearm van de Waddenzee. Het gebied werd waarschijnlijk voor het begin van de jaartelling al bewoond. Toen in de 19de eeuw de terp werd afgegraven, werd een Romeins beeldje van de god Mercurius gevonden. Naam, kerk en Menno Simons. De naam Pingjum is herleidbaar tot Penningaheem, wat zoveel als 'plaats van Penninga' betekent. Op een lijst uit 1270 wordt al een kerk te Pingjum genoemd. Aan het eind van de 15de eeuw werd het dorp verschillende malen geplunderd en gebrandschat en rond 1500 werd mogelijk een nieuwe kerk gebouwd. In 1524 werd de grondlegger van de doopsgezinde beweging - Menno Simons - hier aangesteld als vicaris. Pingjumer Gulden Halsband. Toen in de nacht van 3 op 4 februari 1825 de Friese zeedijken doorbraken tijdens een vliegende westerstorm, bleef Pingjum gespaard dankzij een dijk rond het dorp, de Pingjumer Gulden Halsband. WO II. Op 16 april 1945 begon in Pingjum een hevig gevecht tussen het Canadese Eerste Leger en een groep Duitse scherpschutters die de aftocht van Duitse troepen over de Afsluitdijk moesten beveiligen. Er vielen 39 slachtoffers, onder wie 6 burgers en 1 Canadees.
Bronnen:
http://members.chello.nl/~j.sieswerda/eng/pingjum/eng/index.htm [Stellingwerf 1720 en Pingjum anno 1895]
http://www.geheugenvannederland.nl [18de-eeuwse impressie Pingjum]
http://nl.wikipedia.org/wiki/Pingjum [wetenswaardigheden Pingjum]
Site: Stichting tot behoud van het torenuurwerk
Leeuwarder Courant [bijdrage torenuurwerk Pingjum d.d. 25 juli 2006]
|